شیمی

 عدد جرمی و ایزوتوپ ها

به مجموع تعداد پروتون ها و نوترون های یک اتم عدد جرمی می گویند. عدد جرمی با A نشان داده می شود. A = Z+ N

اندازه گیری جرم اتم ها با کمک دستگاه طیف سنج نشان می دهد که همه اتم های یک عنصر جرم یکسانی ندارند. از آنجا که عدد اتمی در واقع تعداد پروتون ها در همه اتم های یک عنصر یکسان است، پس تفاوت جرم باید مربوط به تعداد نوترون های موجود در هسته ی اتم باشد. این مطالعات به معرفی مفهوم ایزوتوپ انجامید. ایزوتوپ ها اتم های یک عنصر هستند که عدد اتمی یکسان و عدد جرمی متفاوت دارند.

برای مثال آزمایش ها وجود دو ایزوتوپ کلر – ۳۵ (^۳۵_۱۷CL) و کلر – ۳۷ (^۳۷_۱۷CL) را به اثبات رسانده است.

 شیمی دان ها اطلاعات هر اتم را بصورت زیر می نویسند:

                             

جرم یک اتم

شیمی دان ها برای بیان جرم عنصرها بدین صورت عمل کردند که فراوان ترین ایزوتوپ کربن یعنی کربن ۱۲ (¹²₆C) را به عنوان استاندارد انتخاب کردند و جرم عنصرهای دیگر را با استفاده از نسبت هایی که در محاسبات آزمایشگاهی بدست آمده بود، بیان کردند.

به عنوان مثال جرم اتم اکسیژن ۳۳/۱ برابر جرم اتم کربن است. با توجه به اینکه جرم اتم کربن ۱۲ می باشد می توان جرم اتم اکسیژن را محاسبه کرد. در این مقیاس جرم اتم اکسیژن برابر ۰۰/۱۶ خواهد شد.

 واحد جرم اتمی amu است که کوتاه شده ی عبارت atomic mass unit است. در این مقیاس جرم پروتون و نوترون ۱amu است.

با توجه به وجود ایزوتوپ ها و تفاوت در فراوانی آنها، برای گزارش جرم نمونه های طبیعی از اتم عنصرهای مختلف جرم اتمی میانگین به کار می رود.

faeze